Nazwy podobne do Ojców: Ojców-Smardzowice ·
![z z](/pic/alf/z.jpg) ![Lokalizacja zamku na mapie Polski Lokalizacja zamku na mapie Polski](https://www.zamki.pl/namapie.php/ojcow.png) a ![](/pic/czysty.gif) mek w Ojcowie został wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego, a podanie mówi, że nazwa castrum Oczec powstała na cześć jego ojca Władysława Łokietka, który w pobliżu Ojcowa znalazł niegdyś ukrycie przed wrogimi wojskami. Ścisłe datowanie nie jest możliwe, jednak można założyć, że zamek powstał pomiędzy 1354 rokiem, kiedy król otrzymał od biskupstwa krakowskiego te ziemie, a 1370 rokiem, kiedy miał tu już siedzibę burgrabia Zaklika. Pierwotnie zamek składał się z ośmiobocznej wieży ostatecznej obrony posadowionej na skałach górujących ponad pozostałą
|
Wieża bramna zamku w Ojcowie na zdjęciu sprzed 1915 roku |
|
częścią wzgórza, obwodu murów obiegających nieregularnie wzgórze po jego krawędzi oraz z czworobocznej wieży bramnej dostawionej do skał u stóp donżonu. Dom mieszkalny wzniesiono wzdłuż wschodniego odcinka obwodowych murów. Cypel odcięto od reszty wzniesienia głębokim przekopem, nad którym przerzucono zwodzony most. Kazimierz Wielki utworzył w Ojcowie starostwo, pierwszym znanym starostą był Jan z Korzkwi pod koniec XIV wieku.
W 1400 roku zamek został zastawiony przez Władysława Jagiełłę. Kolejnymi starostami byli przedstawiciele wielu zamożnych rodów, między innymi Szafrańcowie, Bonerowie, Myszkowscy i Korycińscy. O pracach budowlanych czy remontach za ich panowania nie ma informacji, prawdopodobnie jednak musiały być jakieś prowadzone, skoro dopiero w 1620 roku odnotowany jest zły stan zamku. Prawdopodobnie nie był on używany do tego czasu jako stała siedziba swoich właścicieli. We wspomnianym dokumencie z 1620 roku jest mowa o podjętej przez Mikołaja Korycińskiego odbudowie i rozbudowie warowni. Prace trwały długo, po śmierci Mikołaja były jeszcze kontynuowane przez jego synów Ferdynanda i Stefana. W wyniku tych prac powstała okazała rezydencja z nowym domem mieszkalnym umiejscowionym na wystającym na południe w rejonie bramy wjazdowej cyplu skalnym. Budynek był podpiwniczony i miał dwie kondygnacje naziemne. Umieszczono w nim między innymi kaplicę. Na środku dziedzińca znalazła się głęboka wykuta w skale studnia.
Podczas potopu szwedzkiego najeźdźcy zajęli zamek prawdopodobnie bez walki i urządzili w nim magazyn broni i żywności. Po wycofaniu się Szwedów zamek został
|
Widok z lotu ptaka, fot. ZeroJeden, V 2020 |
|
wyremontowany przez Stanisława Korycińskiego, a w 1676 roku starostwo ojcowskie objęli Warszyccy, a później Męcińscy i Morscy. W 1721 roku starostą był Bogusław Łubieński, później Załuscy. W 1787 roku na zamku był podejmowany Stanisław August Poniatowski, starostą wtedy, z resztą ostatnim, był tu Teofil Załuski. Po rozbiorach Polski Pod koniec XVIII wieku zamek zaczął być zaniedbywany i popadł w ruinę, ostatecznie mieszkańcy go opuścili w 1826 roku. Gdy oddano go pod licytację zakupu dokonał Konstanty Wolicki, który kazał rozebrać znaczną część murów i budynków dla pozyskania materiału budowlanego. Kolejny właściciel, Wojciech Prendowski, nosił się wprawdzie z zamiarem odbudowy zamku, zlecając plany wykonania tych prac znanemu architektowi Franciszkowi Marii Lanciemu, ale robót restauracyjnych nawet nie rozpoczął. Dopełnił natomiast dzieła zniszczenia, gdy z gotyckich kamieni zamkowych kazał wznieść karczmę i browar. Ocalałą ośmioboczną wieżę w 1913 roku obniżono obawiając się, że dolna część murów nie wytrzyma obciążenia.
Obecnie zachowane tu są wieża
|
Ruiny zamku w Ojcowie na rysunku Jana Olszewskiego z 1904 roku |
|
bramna, wieża ośmioboczna, przyziemie murów budynku południowego oraz resztki murów obwodowych. Na dziedzińcu zachowała się także studnia. Z mostu prowadzącego do wieży bramnej zachowały się częściowo tylko kamienne filary. W wieży ośmiobocznej widać ślady schodów oraz kominka jeszcze z XIV wieku. |