Polskie zamki
Aktualizacja 2025-07-11

Zamek w Borysławicach

  

blankWycieczki (Musisz być zalogowany/a)blanktlo


zLokalizacja zamku na mapie Polskiamek w Borysławicach Zamkowych wzniesiony został około 1423-1425 roku z inicjatywy kanclerza wielkiego koronnego i arcybiskupa gnieźnieńskiego Wojciecha Jastrzębca, doradcy Jagiełły. Budowa warowni prawdopodobnie ruszyła jeszcze w latach 20. XV wieku, a z 1426 roku pochodzi wzmianka o kaplicy zamkowej, co sugeruje, że budowa miała się ku końcowi. Według niektórych źródeł, budowa zamku mogła być związana z ostracyzmem, jaki dotknął Jastrzębca po rokowaniach z Zakonem Krzyżackim w 1420 roku.
Pierwotne założenie miało regularny kształt zbliżony do kwadratu, o wymiarach około 21x25 metrów. Trzon zamku tworzyły dwa trzykondygnacyjne budynki mieszkalne ulokowane naprzeciw siebie, połączone dwoma odcinkami muru obwodowego, tworząc prostokątny dziedziniec. Krótsze boki dziedzińca zamykał mur kurtynowy z otworem bramnym od zachodu. W zewnętrznych ścianach domów umieszczono otwory strzelnicze. Południowy narożnik domu południowego wzmocniono wieloboczną wieżyczką. Całość otaczała szeroka fosa, zasilana z rzeczki Rgilewki. Zamek stanowił siedzibę rodową i, mimo wyraźnie 
Zamek w Borysławicach
Dostępne również w wersji 3D (przełącz w menu)
fot. ZeroJeden, X 2014
zaakcentowanych walorów obronnych, spełniał cechy wygodnej rezydencji. O zamożności gospodarza świadczyły ozdobne dekoracje wykonane przy użyciu zendrówki oraz arkadowe fryzy. Warownię zbudowano z cegły w wątku gotyckim. Obronność twierdzy podkreślały ziemne wały, być może również częstokół.
W drugiej połowie XV wieku nastąpiła rozbudowa zamku. W odległości około 7 metrów wzniesiono drugi mur zwieńczony blankami, tworząc parcham o szerokości około 7 metrów. W zachodniej części międzymurza zbudowano niski budynek przedbramia połączonego z zamkiem szyją.
Na początku XVI wieku wzniesiono okazałą trzykondygnacyjną wieżę bramną dekorowaną blendami i wzmocnioną skarpami. Rozbudowie uległ cały system przedbramia, co zapewne związane było z dostosowaniem obrony zamku do użycia broni palnej. Jednocześnie w północnej części międzymurza zbudowano nowy budynek. Wieża ta, w przeciwieństwie do pozostałych elementów zespołu, powstała z cegły kładzionej w wątku wendyjskim.
Ostatnia 
Zamek w Borysławicach
Wieża bramna od zewnątrz, fot. ZeroJeden, IV 2007
przebudowa zamku miała miejsce na początku XVII wieku. W jej wyniku połączono obydwa skrzydła nowym niewielkim budynkiem. Wtedy też zamkowy dziedziniec otoczono arkadami.
Na przestrzeni wieków zamek przechodził w ręce różnych rodów, m.in. Russockich, Gębickich (spośród nich wywodziło się dwóch kanclerzy wielkich koronnych i trzech biskupów) oraz Szczawińskich herbu Prawdzic, właścicieli Besiekier. W murach zamkowych wychowywał się Jakub Szczawiński, wojewoda brzesko-kujawski. Upadek zamku nastąpił w 1656 roku podczas potopu szwedzkiego. Został on ograbiony i spalony, a próby odbudowy spełzły na niczym. Już na początku XVIII wieku był ruiną, co potwierdzają zachowane inwentarze.
Do naszych czasów zachowały się fragmenty ceglanych murów obwodowych i wieży bramnej z przedbramiem. Zobaczyć można także pozostałości budynku mieszkalnego ze śladami sklepień i szczątkami narożnej wieżyczki. Całość otacza fosa.
Z ruiną związana jest legenda o Białej Damie, która ma być duchem córki Szczawińskich z 
Zamek w Borysławicach
Ruiny wieży bramnej, fot. ZeroJeden, IV 2002
Besiekier, uwięzionej za nieposłuszeństwo w wieży zamkowej.
Ruiny zamku znajdują się na skraju wsi Borysławice Zamkowe, przy drodze krajowej 92 Warszawa-Poznań, około 10 kilometrów na zachód od Kłodawy.





Pokaż na mapie



Serwis wykorzystuje technologi? cookie w celu uprzyjemnienia u?ytkowania.