amek w Łańcucie jest rezydencją magnacką o bogatej historii, położoną w północno-wschodniej części miasta. Miasto Łańcut zostało lokowane na prawie magdeburskim około 1349 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. Osadnicy niemieccy nazwali miejscowość Landshut, co oznacza strażnicę.
Pierwszym właścicielem miasta był Otton z Pilczy herbu Topór. Pierwotna obronna siedziba Pileckich prawdopodobnie znajdowała się na wzniesieniu zwanym Łysą Górą, choć możliwym jest, że pierwszy obronny dwór zbudowany został w obrębie miasta. W XV wieku miasto zostało otoczone wałami ziemnymi.
W 1585 roku Łańcut przeszedł w ręce Stanisława ze Żmigrodu Stadnickiego, awanturnika zwanego ""Diabłem Łańcuckim"". Stadnicki znany był z rozbojów i wojen z sąsiadami. W 1608 roku konflikt ze starostą leżajskim Łukaszem Opalińskim doprowadził do spalenia zamku i miasta. W latach 1610-20 synowie Stadnickiego zbudowali nową siedzibę poza granicami miasta, na wzgórzu, gdzie stoi obecny zamek. Składał się on z trzech skrzydeł ustawionych w podkowę, z narożnymi pięciobocznymi basztami strzelniczymi. Badania wykazały, że zamek Stadnickich kryje pozostałości wcześniejszej budowli, czworobocznej wieży o wymiarach 8x8,5 m.
W 1629 roku Łańcut przejął Stanisław Lubomirski, który
fot. ZeroJeden, VI 2006
w latach 1629-1641, pod nadzorem włoskiego mistrza Mateo Trapola, przekształcił zamek w założenie typu *palazzo in fortezza*. Fortyfikacje łańcuckie miały najnowocześniejsze umocnienia bastionowe szkoły staroholenderskiej, tworząc pięcioramienną gwiazdę z pięcioma bastionami połączonymi kurtynami. Całość otaczała sucha fosa i wał ziemny. Wjazd do zamku prowadził od zachodu przez zwodzony most i ufortyfikowaną bramę. Zamek został pozbawiony cech obronnych i przekształcony we wczesnobarokową rezydencję.
Podczas ""potopu"" szwedzkiego w 1655 roku i najazdu wojsk Rakoczego w 1657 roku zamek oparł się najeźdźcom. W 1657 roku, mimo że zamek nie został zdobyty, miasto zostało złupione i spalone. Po tych wydarzeniach oraz po pożarze w 1688 roku przeprowadzono prace remontowe i unowocześniono fortyfikacje pod kierunkiem architekta Tylmana z Gameren.
W 1745 roku właścicielem Łańcuta został Stanisław Lubomirski. Po jego ślubie z Izabelą Czartoryską w 1757 roku, zamek stał się siedzibą rodu Lubomirskich. Izabela
Makieta znajdująca się na zamku w Nowym Wiśniczu, fot. ZeroJeden, VI 2009
przekształciła twierdzę w wytworną rezydencję, częściowo zniwelowano fortyfikacje, rozebrano bramy i utworzono park w stylu angielskim. Rozbudowano zamek w kierunku południowym, a wnętrza otrzymały wystrój w stylu rokoka i klasycyzmu.
Po śmierci Izabeli Lubomirskiej w 1816 roku rezydencja przeszła na własność Potockich. W latach 1889-1912 Roman Potocki dokonał ostatniej wielkiej przebudowy, budując nowe południowe skrzydło w stylu francuskiego neobaroku. Potocki zgromadził bogatą kolekcję koni i powozów. Zamek został unowocześniony, zyskał wodociągi, kanalizację, centralne ogrzewanie, oświetlenie elektryczne i telefony.
Ostatni ordynat Alfred III Potocki opuścił Łańcut w 1944 roku, wywożąc cenne zbiory. Zamek został przejęty przez państwo i w listopadzie 1944 roku utworzono w nim muzeum. W latach 1952-65 przeprowadzono prace remontowe i konserwatorskie. Obecnie zamek jest udostępniony turystom jako Muzeum Wnętrz
Zamek w Łańcucie na pocztówce z 1931 roku
i Powozów. Wokół zamku zachowały się częściowo zredukowane fortyfikacje bastionowe.
Włącz 3D
a
mek 
