(1427-1492), z dynastii Jagiellonów, wielki ksi±żę litewski od 1440, król polski od 1447, syn Władysława II Jagiełły i Zofii Holszańskiej, ożeniony 1454 z Elżbiet± Rakuszank±; po koronacji wznowił unię personaln± z Litw±; opierał się na ¶redniej szlachcie, zwłaszcza wielkopolskiej, skutecznie walczył z małopolsk± opozycj± możnowładcz± kierowan± przez kardynała Zbigniewa Ole¶nickiego; 1454 wydał akt inkorporacyjny Prus do Polski i wypowiedział wojnę Krzyżakom zakończon± 1466 zwycięskim pokojem toruńskim; jednocze¶nie, chc±c pozyskać szlachtę wielkopolsk± dla pospolitego ruszenia, nadał jej przywilej cerekwicki, obejmuj±cy póĽniej inne dzielnice (statuty nieszawskie); 1456-57 wł±czył do Korony księstwo o¶więcimskie, a 1462 i 1476 - czę¶ć Mazowsza (księstwo bełskie, ziemię rawsk±, gostyńsk± i sochaczewsk± z ziem tych utworzono województwo rawskie); 1474 toczył nieudan± wojnę z królem węgierskim Maciejem Korwinem o wł±czenie ¦l±ska do Polski; po długoletnim sporze z papiestwem i biskupami polskimi zapewnił sobie prawo obsadzania katedr biskupich; 1470-79 walczył z biskupem warmińskim M. Tungenem (tzw. wojna popia); nie udało mu się zatrzymać ekspansji moskiewskiej, utracił drobne terytoria na pograniczu litewsko-ruskim; uaktywnił politykę dynastyczn± przez wprowadzenie swego syna, Władysława Jagiellończyka, na tron czeski (1471) i węgierski (1490); pozostawił Polskę w rozkwicie gospodarczym i kulturalnym.