Bolesław III Krzywousty
(1085 lub 1086-1138), książę polski od 1102, syn Władysława I Hermana i Judyty czeskiej; ożeniony 1103 z córką księcia kijowskiego Świętopełka II Zbysławą, 1113 z córką hrabiego Henryka z Bergu, Salomeą; po ostatecznym podziale państwa 1102 otrzymał Małopolskę i Śląsk, jego brat przyrodni, Zbigniew Wielkopolskę i Mazowsze; w rywalizacji o zwierzchnią władzę w kraju Bolesław Krzywousty 1106-08 pokonał Zbigniewa, który udał się po pomoc do Niemiec i Czech; 1109 Bolesław Krzywousty odparł interwencyjną wyprawę cesarza Henryka V, a Zbigniewa, który 1110 powrócił do kraju, uwięził i oślepił (co spowodowało jego śmierć 1112); za czyn ten odbył pielgrzymkę pokutną w 1113; 1117 stłumił bunt wojewody Skarbimira; po długotrwałych wojnach, ok. 1119 opanował Pomorze Gdańskie, a następnie 1121-23 osiągnął zwierzchnictwo nad Pomorzem Zachodnim; 1129 zawarł sojusz z Danią, a 1132-34 podejmował próby osadzenia na tronie węgierskim księcia Borysa; 1135 złożył w Merseburgu hołd lenny cesarzowi Lotarowi z terytorium Pomorza Zachodniego i Rugii; 1138, usiłując zapobiec przyszłym wojnom domowym, podzielił kraj między synów na dzielnice i ustanowił najstarszego (seniora), Władysława (II Wygnańca), princepsem. Władysław otrzymał Śląsk jako dzielnicę dziedziczną, Bolesław (IV Kędzierzawy) Mazowsze, Mieszko (III Stary) Wielkopolskę, wdowa Salomea z małoletnimi synami Henrykiem i Kazimierzem ziemię sieradzko-łęczycką jako oprawę wdowią, reszta kraju z Małopolską tworzyła dzielnicę każdorazowego princepsa; podział ten zapoczątkował rozbicie dzielnicowe Polski.
 Zamki z tym hasłem

Brzeg
Bytom Odrzański
Jelenia Góra
Łęczyca
Ogrodzieniec
Oława
Sochaczew
Szczecin