Zamek w Żaganiu

Żagań był w XIII wieku własnością Piastów legnicko-głogowskich, którzy po połowie XIII wieku wznieśli zamek. Założenie miało plan zbliżony do kwadratu o boku niespełna 50 metrów, wieża bramna znajdowała się w zachodnim odcinku murów a jedyne skrzydło mieszkalne dostawione było do wschodniego odcinka murów. W 1274 roku zostało założone samodzielne księstwo żagańskie. W 1351 roku wybuchł na zamku pożar, który znacznie uszkodził zabudowania. W 1363 roku władał nim książę Henryk, którego córkę Jadwigę poślubił Kazimierz Wielki. Księstwo istniało do 1472 roku, kiedy ostatni z książąt żagańskich Jan II Żagański sprzedał je grafom saskim. W 1486 a potem w 1495 roku 

Robert Weber, Schlesische Schlosser, 1909

miały na zamku miejsce kolejne pożary, które na tyle uszkodziły zabudowania, że na początku XVI wieku właściciele podjęli się prac remontowych, podczas których zamek rozbudowano do okazałego założenia renesansowego.

Od 1549 roku przez prawie dwa wieki władali Żaganiem Habsburgowie, którzy prawdopodobnie w 1583 roku umocnili fortyfikacje wznosząc cztery półkoliste basteje. W tym okresie brama wjazdowa znajdowała się już nie w zachodnim murze, ale w północnym skrzydle rezydencji. W 1628 roku cesarz Austrii Ferdynand II sprzedał księstwo swemu dowódcy, Albrechtowi Wallensteinowi, który cztery lata później podjął się rozległych prac budowlanych - częściowo przebudował dotychczasowe zabudowania zamkowe, a materiał z nich wykorzystał do wzniesienia kolejnych zabudowań. Przy rozpoczętej rozbudowie zwrócono też uwagę na obronność siedziby budując trzy basteje. Jednak kiedy w 1648 roku właścicielem Żagania został Wacław Euzebiusz von Lobkovic, podczas kontynuacji prac budowlanych w latach 1679-1693 zatarta została większość elementów fortyfikacji, w tym również zniwelowane zostały wspomniane basteje. Pracami z czasów Wacława kierował Antonio della Porte. Włoski budowniczy stworzył czteroskrzydłowe założenie pałacowe na planie kwadratu o boku 75 metrów.

W 1785 roku zamek stał się własnością księcia kurlandzkiego Piotra Birona. Za czasów jego córki Doroty Dino Talleyrand-Périgord na przełomie XVIII i XIX wieku przekształcono wiele sal, a na miejscu skrzydła południowego i fosy wzniesiono oranżerię i symetrycznie 

Pawilon w parku zamkowym na widokówce z 1917 roku

rozplanowany podjazd. Około połowy XIX wieku również z inicjatywy Doroty Talleyrand Oskar Teichert zaprojektował rozległe ogrody przy pałacu.

Zamek znajdował się w rękach Talleyrandów do 1935 roku, kiedy książę Bosan II musiał opuścić Żagań. Opuszczony zamek niszczał, a druga wojna światowa zniszczyła resztki wyposażenia. Obecnie rezydencja jest odbudowana i mieści placówki kulturalne.