Polskie zamki
Aktualizacja 2024-03-18
Użytkownik:

Hasło:

Loguj automatycznie

Załóż konto
blank
blank

Zamek w Nowem

 (Nowe • Neuenburg • Neustadt) 

Legendy
Wzmianki
blankWycieczki (Musisz być zalogowany/a)blanktlo

Nazwy podobne do Nowe • Neuenburg • Neustadt:    Neustadt · Nowe Miasto Lubawskie · Neustettin · Nowogard · Nowogród · Nowoszów · Neidenburg ·


nLokalizacja zamku na mapie Polskiiedalekie sąsiedztwo Prus spowodowało, że w miejscu gdzie dziś znajduje się Nowe stosunkowo wcześnie powstała warownia, której zadaniem była ochrona słowiańskiego Pomorza przed napadami wojowniczych sąsiadów. Według podań gród wzniósł tutaj jeden z książąt pomorskich - Grzymisław, który sam rezydował w pobliskim Świeciu.
Pierwsza wzmianka historyczna o zamku, wtedy jeszcze drewniano-ziemnym, pochodzi z 1255 roku. Był już wtedy z pewnością dość mocno rozbudowany i znaczący, o czym może świadczyć osada przygrodowa. Od czasów Księcia Mściwoja II na zamku w Nowem urzędował kasztelan i zbrojna drużyna. Kiedy zmarł ostatni z linii książąt pomorskich zamek wraz z osadą przeszedł w ręce Piotra Świecy. Był to dostojnik, który stanął po stronie Krzyżaków podczas walk Władysława Łokietka o Pomorze Gdańskie. Krzyżacy 
Zamek w Nowem
Zamek w Nowem na zdjęciu z okresu międzywojennego
jednak szybko zapomnieli o przysługach Piotra Świecy i w 1308 roku zajęli zamek nowski.
Właśnie Krzyżacy przebudowali w latach 1350-1405 drewniano-ziemny gród w silną murowaną twierdzę. Była to dla nich trafna decyzja, ponieważ znajdując się blisko pogranicza z Polską dawał im oparcie w wypadach łupieżczych na ziemie polskie. Dodatkowym atutem było bardzo dobre usytuowanie zamku na wysokim cyplu, z którego panował nad doliną Wisły i miastem, które również zostało otoczone murem z basztami i czterema bramami.
Zamek miał formę trzykondygnacjowego budynku mieszkalnego. W nim znajdowały się pomieszczenia dla rycerzy zakonnych, refektarz i komnaty gościnne. Na najwyższej, obronnej, kondygnacji mieściły się pomieszczenia dla straży oraz strzelnice.
Podczas pochodu Władysława Jagiełły po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem zamek został poddany polskim wojskom bez walki, niedługo jednak wrócił w ręce Krzyżaków. Przez Nowe w 1433 roku przeszła armia polska po oblężeniu Chojnic, a w 1457 roku, podczas wojny trzynastoletniej, przebywał na zamku Kazimierz Jagiellończyk. 
Zamek w Nowem
Zamek na widokówce z 1942 roku
Ostatecznie zamek przeszedł w ręce polskie pod koniec wojny - w 1465 roku, po czym stał się siedzibą starosty, którym został rotmistrz Jan Jasieński. W 1466 roku oblegał on i zdobył zamek w Osieku, zmuszając do ucieczki załogę krzyżacką. W 1527 roku starostwo objął Jan Werden, burmistrz gdański, któremu za zasługi dla Polski nadano szlachectwo. Przez następne 120 lat kolejni starostowie wywodzili się z tego rodu.
W następnych wiekach zamek i miasto powoli traciło znaczenie militarne i gospodarcze, szczególnie zniszczyły je wojny szwedzkie. Po rozbiorach Polski Prusacy zniszczyli znaczną część średniowiecznych umocnień.
Do dziś zachowało się tylko jedno skrzydło zamkowe oraz resztki murów obronnych.
Zamek w Nowem - Skrzydło wschodnie od strony dziedzińca, fot. ZeroJeden, VII 2005 Zamek w Nowem - Zamek w Nowem na zdjęciu z okresu międzywojennego Zamek w Nowem - Zamek w Nowem na zdjęciu z okresu międzywojennego Zamek w Nowem - Zamek na zdjęciu lotniczym, fot. ZeroJeden, IV 2023 Zamek w Nowem - fot. ZeroJeden, X 2002 Zamek w Nowem - Wschodnia elewacja skrzydła zamkowego, fot. ZeroJeden, X 2002 Zamek w Nowem - fot. ZeroJeden, VII 2009 Zamek w Nowem - Zamek na widokówce z 1942 roku Zamek w Nowem - Widok z lotu ptaka od wschodu, fot. ZeroJeden, VIII 2013 Zamek w Nowem - Widok z lotu ptaka od wschodu, fot. ZeroJeden, VIII 2013 Zamek w Nowem - Zamek w Nowem na fotografii z okresu międzywojennego Zamek w Nowem - Zamek w Nowem na fotografii z okresu międzywojennego Zamek w Nowem - Plan zamku według Conrada Steinbrechta, 'Die Ordensburgen der Hochmeisterzeit in Preussen...', Berlin 1920 Zamek w Nowem - Plan zamku według Conrada Steinbrechta, 'Die Ordensburgen der Hochmeisterzeit in Preussen...', Berlin 1920 Zamek w Nowem - Panorama miasta i zamku z początku XVII wieku według rysunku M.Csomborga  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=211&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(211);return false;'>źródło</a>] Zamek w Nowem - Widok od wschodu na zamek i miasto według rysunku C.A.Manna z XIX wieku, litografia ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Malborku  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=211&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(211);return false;'>źródło</a>]








Serwis wykorzystuje technologi? cookie w celu uprzyjemnienia u?ytkowania.